We vragen het aan Sander Middendorp, voorzitter van de Data Sharing Coalition. In het dagelijks leven is hij CEO bij SBR Nexus, een bedrijf dat ervoor zorgt dat jaarrekeningen, IB-aangiftes en taxatierapporten van bedrijven die een lening willen aanvragen, volautomatisch het systeem van hun bank in rollen. “We doen dit al twaalf jaar, maar pas het laatste jaar stijgt de interesse met sprongen.”
Ook in andere sectoren groeit de aandacht voor machine-to-machine communication (M2M). Die interesse heeft in fysieke ketens extra rugwind gekregen door de coronacrisis; meer in het bijzonder van de stilvallende supply chains als gevolg van de lock-downs in verschillende landen. Wat blijkt? Ketens waarin bedrijven intensiever samenwerken en meer data delen, zijn beter in staat supply chain disrupties op te vangen dan ketens waarin iedereen voor maximalisatie van de eigen winst gaat.

Iedereen moet profiteren

Toch is M2M nog altijd geen gemeengoed, constateert Middendorp. “Het fenomeen 'delen' is voor mensen die zijn opgegroeid in een Angelsaksisch systeem een moeilijk concept. Om te delen heb je vertrouwen en wederkerigheid nodig, maar de westerse manier van zakendoen wordt gedomineerd door wantrouwen. De meeste businessmodellen zijn erop gebaseerd dat geld wordt verdiend met intransparantie en informatie-asymmetrie. Degene die iets meer weet dan een ander verdient meer. Nu echter alle data benaderbaar worden door technologie, verliezen partijen die veel baat hebben bij die intransparantie hun voorsprong.”
Meer en meer zijn bedrijven zich ervan bewust dat ze samenwerken in een ecosysteem. De best opererende ecosystemen winnen. In een ecosysteem gaat niet iedere speler voor eigen gewin, maar staat het langetermijnbelang van iedere deelnemer voorop. “De hele waardeketen moet profiteren”, vindt Middendorp. “Omdat je niet altijd precies kunt berekenen wie hoeveel baat heeft bij het delen van data en wie welke kosten moet maken om het te realiseren, kun je de financiële lusten en lasten nooit helemaal evenredig verdelen. Dit concept gaat daarom uit van een groot onderling vertrouwen.”

Use cases

De Data Sharing Coalition verzamelt cross-sectorale use cases om samen met die bedrijven te leren en die kennis terug te geven aan de leden van de coalitie. Een van die cases betreft consumenten die hun energiedata delen met hypotheekverstrekkers om zo een voorstel op maat te ontvangen voor een lening om hun woning te verduurzamen. De financiële en energiesector werken hier samen met consumenten.

Een ander project dat zich midden in de uitvoeringsfase bevindt, is de samenwerking tussen verzekeraars en transportbedrijven om op basis van gegevens uit de digitale vrachtbrief een lading op maat te verzekeren. Ook de use case rond het gebruik van gegevens uit technologie op boerenbedrijven door toeleveranciers of financierende partijen lijkt kansrijk. Er is een PoC uitgewerkt rond een onkruidrobot. “We zien in vrijwel alle sectoren dat het niet zozeer een technologievraagstuk is, maar meer een vertrouwensvraagstuk”, concludeert Middendorp. “Dat is waar bij wij kunnen helpen.”

Framework

De Data Sharing Coalition heeft een framework ontwikkeld met negen thema's waarover partijen afspraken met elkaar moeten maken. Het framework wordt continu gevoed met nieuwe bevindingen, vertelt hij. “We leren de context van use cases steeds beter kennen. In de consumentenmarkt is het vraagstuk rond toestemming heel belangrijk: geeft de consument dat eenmalig of moet hij voor iedere datatransactie toestemming geven? In de b2b gaat het veel meer om het vertrouwen dat alle schakels in de keten voordeel hebben van het delen van data.”
Een aspect dat ook speelt is dat bedrijven graag op voorhand een heldere businesscase willen zien: zoveel moet je investeren en dit levert het op. Dat gaat echter niet werken, waarschuwt Middendorp. “Je moet dit veel meer zien als een reis waarbij je wel met elkaar afspreekt 'we willen naar de zon', maar waarbij je niet vastlegt waar je naar toe gaat en hoe lang de reis duurt. Je gaat gewoon met elkaar ontdekken wat er gebeurt als je met standaarden gaat werken en data gaat delen. Als je op dat eerste station bent, doemen er vanzelf nieuwe sporen op, nieuwe wegen die je kunt gaan bewandelen. Er is een stip op de horizon, maar de locatie van die stip kan veranderen en de weg ernaar toe ook. Als je vooraf alles in beton wilt gieten, gaat dit niet werken.”
Tegelijkertijd is er ook weer niet al teveel ruimte om deze ontwikkeling te negeren, denkt Middendorp. “M2M wordt gemeengoed. De geest is uit de fles. Als je niet meedoet, ben je straks out-of-business. Want dan nemen anderen jouw rol in het ecosysteem over.” De angst dat door M2M kennis en werk verloren gaan, is onterecht, meent Middendorp. “Kijk naar sectoren die je voor gingen, zoals de reisbranche. Iedereen kan via Booking.com overal ter wereld iets boeken. Juist daardoor blijkt hoe verschrikkelijk lastig het is om een goede keus te maken. Daar is een nieuw type reisbureau op ingesprongen, die persoonlijke reizen op maat samenstellen. De toegevoegde waarde van die reisbureaus is alleen maar gestegen, en daarmee ook hun marge.”

Werk met standaarden

Middendorp sluit af met een advies aan bedrijven die willen starten: maak zo snel mogelijk heldere afspraken over welke taal je spreekt. “Het probleem zit namelijk al lang niet meer in de technologie, maar wel in de datakwaliteit en -integriteit. Werk daarom zoveel mogelijk volgens de in jouw branche geldende standaarden. En kies voor software die deze standaarden ondersteunt. Want ook al is dit nu nog een brug te ver of laat je liever anderen het wiel uitvinden. Het helpt absoluut om straks sneller aan te haken.”

Bron: https://www.ictmagazine.nl/achter-het-nieuws/data-sharing-coalition-roept-op-werk-samen-in-de-keten-deel-je-data/